Skip to content
plakat MCT z kolorami: czerwony, biały, żółty

Olej MCT – co o nim wiemy. Wyniki najciekawszych badań naukowych.

Spis treści

Olej MCT to nie nowy „wynalazek”. To produkt, który od kilku dekad używany jest w żywieniu terapeutycznym np. dzieci z epilepsją. Jest także stosowany, aby maksymalizować korzyści diety ketogenicznej stosowanej w celach leczniczych.

Naukowcy stale badają ten niesamowity olej odkrywając jego wspierające działanie w walce z chorobami XXI w. takimi jak cukrzyca, nadwaga, czy Alzheimer. Co już wiemy? Przeczytaj podsumowanie najważniejszych badań naukowych z ostatnich lat dotyczących MCT.

Olej MCT w walce z chorobami neurologicznymi

Rezultat:  Olej MCT poprawił stan zdrowia pacjentów z wczesną chorobą Alzheimer’a

Opublikowane 14 marca 2022
Przez: Alzheimer Association
https://alz-journals.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/trc2.12259

Czas trwania badania: 6 miesięcy
Metodologia: Randomizowane, podwójnie zaślepione, kontrolowane placebo, badanie skrzyżowane
Grupa: 20 osób, średnia wieku 73 lata, objawy Alzheimera
Średnia dawka: 15 ml dziennie.

To najdłużej trwające do tej pory i najbardziej miarodajne badanie na grupie osób dotkniętych chorobą neurodegeneracyjną. Badanie to także dostarczyło najbardziej statystycznie znaczących wyników.

Olej MCT podawano w kontrolowany sposób, długoterminowo pacjentom z objawami demencji i/lub zdiagnozowaną wczesną chorobą Alzheimera. U osób tych często zaleca się dietę ketogeniczną, a wpływ ketonów na działanie mózgu został już zweryfikowany.

Jednakże dieta ketogeniczna jest dietą restrykcyjną i trudną do utrzymania, zwłaszcza u osób starszych. Efekty leczniczej ketozy podtrzymuje olej MCT.

W badaniu, 80% pacjentów przyjmujących dawkę średnio 15 ml oleju MCT dziennie doświadczyło stabilizacji swojego stanu zdrowia lub poprawy funkcji poznawczych, psychomotoryki i pamięci po 9 miesiącach nieprzerwanego stosowania oleju MCT w diecie. Wyniki mierzone były przy pomocy profesjonalnych komputerowych testów, m.in. firmy Cognigram®.

Co najważniejsze stosowanie MCT nie wpłynęło na pogorszenie innych parametrów zdrowotnych „pacjentów”, np. nie pogorszyło profilu lipidowego, nie spowodowało przybrania na wadze, ani nie zwiększyło ryzyka związanego ze zdrowiem serca i układu krążenia.

Jest to najnowsze badanie, na największej grupie osób i dało najbardziej jednoznaczne wyniki, co do korzyści stosowania oleju MCT w sposób długoterminowy. Dalsze badania zostały zaplanowane.

Olej MCT wpływa na funkcje poznawcze mózgu u osób młodych

Rezultat: Olej MCT pomaga w zwiększaniu funkcji mózgu osób zdrowych już przy dawce minimalnej 12 g dziennie po 3 tygodniach.

Opublikowane w lutym 2021 r.

Przez: Science Direct: https://tiny.pl/9nqp8 w magazynie Physiology & Behavior
Czas trwania badania: 5 tygodni.
Metodologia: badanie funkcji poznawczych w laboratorium
Grupa: 3 grupy dorosłych (dawka 12 g, dawka 18 g, placebo – żel węglowodanowy)
Średnia dawka: 12 g i 18 g dziennie oleju MCT (C8:C10 – 30:70)

Działanie oleju MCT badano nie tylko na osobach starszych z oznakami choroby, ale i na zdrowych osobach młodych.

W dwóch grupach zdrowych młodych dorosłych, którzy przyjmowali odpowiednio 12 g i 18 g oleju MCT dziennie przez okres 4 tygodni (trzecia grupa otrzymywała placebo) mierzono czy olej MCT wpływa na funkcje poznawcze mózgu. Sprawdzano to poprzez szereg testów, które weryfikują sprawność wzrokowo-przestrzenną, koordynację wzrokowo-ruchową oraz pojemność pamięci i szybkość zapamiętywania: np. poprzez test rozpiętości cyfr, test łączenia punktów czy test przetwarzania informacji wizualnych.

W grupach przyjmujących olej MCT, już po 2-3 tygodniach zaobserwowano postępy w wykonywaniu zadań w zakresie testu rozpiętości cyfr (powtarzanie serii cyfr w kolejności poprawnej i odwrotnej) oraz testu łączenia punktów.

Znaczne postępy zaobserwowano w szybkości wykonywania testów przestrzennej pamięci operacyjnej w obu grupach przyjmujących MCT, niezależnie od wielkości dawki. Testy przestrzennej pamięci operacyjnej polegają na mierzeniu zdolności do ciągłego odświeżania i manipulowania informacją dotyczącą lokalizacji przedmiotów w przestrzeni; obejmują przykładowo takie zadania jak odtwarzanie kolejności podświetlanych na ekranie kwadratów [1].

Konkluzja badań była taka, że olej MCT wzmacnia funkcje poznawcze u osób zdrowych, w szczególności wpływa na szybkość zapamiętywania i wykorzystywania zasobów pamięciowych mózgu.

Olej MCT a insulinooporność i ryzyko nadwagi u cukrzyków

Rezultat: Dieta oparta o olej MCT zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę i niweluje ryzyko zwiększonej masy ciała i tkanki tłuszczowej

Opublikowane w czerwcu 2019 r.
Przez: American Journal of Physiology-Endocrinology and Metabolism
https://journals.physiology.org/doi/full/10.1152/ajpendo.00200.2018

Metoda: trzy badania kohortowe w warunkach laboratoryjnych, PCR,
Grupa: na zwierzętach; szczury: dzikie i zmienione laboratoryjne; oraz grupa kontrolna.

W 2019 r. opublikowano wyniki badań na zwierzętach (szczurach), które mierzyły wpływ diety bogatej w MCT na procesy metaboliczne, w tym na wydzielanie się dwóch ważnych inkretyn, biorących udział w produkcji insuliny: GIP (glukozozależnego peptydu insulinotropowego) oraz GLP-1 (peptydu glukagonopodobnego).

W badaniu wykorzystano szczury dzikie i szczury, które zostały pozbawione peptydu GIP.

GIP oraz GLP wydzielane są przez komórki zlokalizowane w obrębie jelita cienkiego. W momencie spożywania pokarmu dają sygnał do zwiększenia wydzielania insuliny zarówno u osób zdrowych, jak i u osób z cukrzycą typu 2. Przy zwiększonej insulinie, organizm może „wyłapywać” glukozę we krwi i regulować jej poziom[2].

U osób z cukrzycą typu 2 jednak procesy wydzielania GLP-1 są upośledzone. GIP pozostaje w granicach normy, ale wydzielanie GLP-1 jest istotnie zmniejszone.

Przez 24 tygodnie trzy grupy szczurów szczury karmione były dietą bogatą w tłuszcze: LCT, MCT i dietę kontrolną.

Rezultaty:

  • U szczurów, które spożywały LCT (kwasy tłuszczowe długołańcuchowe) zaobserwowano 47% wyższą masę ciała po 24 tygodniach testu.
  • U szczurów, które spożywały MCT poziom glukozy we krwi był niższy u tych, które żywiły się LCT.
  • U szczurów na diecie MCT poziom insuliny był niższy niż u tych, które żywiły się dietą LCT.

Według autorów badania, dieta oparta o MCT wpływa pozytywnie na wydzielanie inkretyny GLP, ale nie powoduje wzrostu inkretyny GIP, a w rezultacie nie powoduje takiego przyrostu masy ciała i tkanki tłuszczowej. Zwiększa także wrażliwość tkanek na insulinę.

GIP zwiększa wchłanianie glukozy i kwasów tłuszczowych w komórkach tkanki tłuszczowej i tworzenie magazynów energetycznych. Na diecie LCT, u osób z cukrzycą ten efekt jest potęgowany. W rezultacie zmniejsza się także wrażliwość tkanek na insulinę i może dojść do tzw. insulinooporności.

MCT 1) zmniejsza wydzielanie inkretyny GIP, 2) trafia od razu do wątroby omijając układ limfatyczny i tkankę tłuszczową. Przyjmowanie więc MCT zamiast LCT minimalizuje efekt przybierania na wadze, przy dostarczaniu takiej samej ilości energii.

Naukowcy widzą w MCT potencjał z zmniejszaniu ryzyka nadwagi, zwłaszcza nadwagi u osób z zaburzeniami insulinowymi, czyli u cukrzyków.

Olej MCT a regulacja hormonów głodu

Rezultat: Olej MCT zwiększa wydzielanie hormonów głodu i zwiększa uczucie sytości wpływając na zmniejszanie porcji posiłków

Opublikowane w lipcu 2014 r.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4192077/

Ilość testów: 2
Metodologia: Randomizowane, pojedyncza ślepa próba, badanie skrzyżowane
Grupa: mężczyźni z nadwagą w wieku 19–50 lat, BMI 25–29.9
Średnia dawka: 20 g oleju MCT / do śniadania

To badanie miało zmierzyć wpływ oleju MCT na poziom hormonów odpowiedzialnych za apetyt oraz wpływ przyjmowania MCT na wielkość spożywanych posiłków w ciągu dnia.

W pierwszym badaniu na 2 grupach mężczyzn z nadwagą podawano olej MCT lub olej kukurydziany (LCT) w porze śniadania. Po trzech godzinach mierzono stężenia poziomu hormonów oraz serwowano lunch. W drugim badaniu, jedna z grup otrzymywała także przekąskę (jogurt z 10 g oleju MCT) 1 godzinę przed lunchem. W trakcie posiłku mężczyźni mieli jeść, tak dużo ile potrzebują, aby się dobrze najeść.

Badanie wykazało kilka rzeczy:

  • Olej MCT wpływa na produkcję hormonów odpowiedzialnych za uczucie głodu: leptyny i peptydów YY; po spożyciu MCT poziom tych hormonów był wyższy niż po spożyciu LCT (w tym przypadku oleju kukurydzianego).
  • Po spożyciu MCT znacznie spowalniał wzrost poziomu trójglicerydów oraz stężenia glukozy.
  • Olej MCT serwowany jako przekąska w porze pomiędzy śniadaniem a lunchem znacznie zmniejszał apetyt i wpływał na szybsze najadanie się (zmniejszanie porcji potrzebnych do osiągnięcia sytości).

Rezultat: Wśród różnych kwasów tłuszczowych, kwas kaprylowy cechuje się największym działaniem ketogennym. Stosowanie oleju MCT po 16-h okresie postu (IF) wprowadza organizm w łagodną ketozę.

Opublikowane w kwietniu 2020 r.
Przez: Frontiers in nutrition: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7175812/pdf/fnut-07-00040.pdf

Metodologia: randomizowane, 6 testów, 1 tydzień

Grupa: 15 zdrowych ochotników w wieku 65–73, bez chorób

W badaniu tym badano wpływ różnych kwasów tłuszczowych na wywoływanie stanu ketozy i produkcję ketonu BHB u osób starszych.

Wolontariusze, głównie kobiety spożywały codziennie kawę z dodatkiem śmietanki oraz kombinacją różnych kwasów tłuszczowych (tzw. bulletproof coffee. Kawa była wypijana przez badanych po 16-godzinnym okresie postu nocnego.

Badani dostawali:

  • olej słonecznikowy
  • kwas kaprylowy C8
  • glukozę oraz C8
  • olej kokosowy
  • glukozę oraz olej kokosowy
  • olej kokosowy i olej C8.

Następnie w centrum klinicznym pobierana była krew i mierzona obecność ciał ketonowych BHB (β-hydroxybutyratu) w różnych odstępach czasu.

Wyniki

Ze wszystkich kombinacji, olej C8 oraz olej C8 z domieszką oleju kokosowego miały największe właściwości ketotwórcze – wykres poniżej, mierzone jako stężenie ciał ketonowych we krwi w czasie od 0 do 240 minut. Dodatek oleju kokosowego do C8 pokazuje tylko, że efekt działania czystego kwasu kaprylowego nie jest zmieniany przez olej kokosowy.

wykres przedstawiający wyniki badania od Nutriprime

Badanie choć potwierdziło już wcześniej uzyskiwane wyniki, co do działania kwasu kaprylowego, dostarczyło też nowego kontekstu – postu przerywanego, jako czynnika, który pozwalał uzyskać wysokie stężenia ciał ketonowych po spożyciu oleju MCT i po przerwie od spożywania węglowodanów.

Dla porównania wyniki, gdzie C8 było podawane wraz z glukozą pokazują, że pewna obecność węglowodanów niweluje stan ketozy.

Kwas kaprylowy C8 może pozwalać uzyskiwać podobne wyniki jak dieta ketogenicza w krótkim okresie. 

 

***

LEGENDA:

Zobacz jak rozumieć kryteria testów klinicznych:

  • randomizacja: metoda z losowym doborem metody leczenia (randomizacją), kiedy prowadzący badanie naukowiec nie ma wpływu, czy dany uczestnik otrzyma leczenie (będące przedmiotem badań) czy placebo.
  • placebo: podawane jednej z grup w celu kontroli (grupa kontrolna nie otrzymuje testowanej substancji (otrzymuje zamiennik, czyli placebo), i eksperymentalna – przyjmuje badaną substancję);
  • podwójna ślepa próba: polega na ukryciu informacji na temat typu terapii zarówno przed badaczem, jak i uczestnikiem badania (nikt nie wie do końca kto dostaje lek, a kto placebo).
  • badanie kohortowe: badanie, które polega na obserwacji, w którym ocenia się wystąpienie określonego efektu końcowego w grupach (kohortach), bez ingerencji
  • badanie cross-over: badanie eksperymentalne naprzemienne, w którym każdy uczestnik otrzymuje (naprzemiennie) zarówno leczenie eksperymentalne, jak i kontrolne. Wszystko odbywa się w określonej kolejności i trwa określony czas.
Bibliografia

Chciał(a)byś coś dodać? Skomentuj poniżej!


Dodaj Komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *